Verdediging Wilhelmina's vlucht overtuigt niet
Nanda van der Zee − 27/02/01, 00:00
Koningin Wilhelmina is op 13 mei 1940 gevlucht op een moment dat in Nederland de strijd tegen de Duitsers nog volop gaande was....
 
DE historicus Cees Fasseur, biograaf van koningin Wilhelmina, verwijt mij in een interview (de Volkskrant, 21 februari) dat ik 'achteraf' een verband construeer tussen de vlucht van Wilhelmina en de vestiging van een rijkscommissariaat in Nederland. Dat is een vreemd verwijt. Immers, dat is toch wat een historicus onder andere doet: de historische feiten op een zo objectief mogelijke wijze rangschikken, en wel 'achteraf'.

Het meest deerde mij evenwel, als zou ik met mijn opvattingen over Wilhelmina's terdege voorbereidde vlucht in mei 1940, volgens Fasseur, belanden 'in (. . .) het gezelschap van de NSB-leider Mussert.'

Deze uitspraak licht hij als volgt toe: 'Luister, die term landverraad, die is onder andere gebruikt in Volk en Vaderland, het weekblad van de NSB. Daar stond: 'Wie heult met de Engelsen, pleegt landverraad'. Mussert doelde op Wilhelmina. Fasseur doelt op mij. Alleen, ik heb altijd in de veronderstelling geleefd dat het woord 'heulen' in verband staat met een vijand, niet met een medestander.

Fasseur eindigt zijn betoog met de woorden: 'Dat lijkt me voldoende'.

Nu, dat is het niet! Het gaat namelijk niet aan een bewust smadelijke uitlating op een dergelijke niet onderbouwde wijze publiekelijk te ventileren. Daar komt bij dat hij generaliseert. Want hoeveel mensen hebben er destijds niet grote vraagtekens gezet bij Wilhelmina's vlucht, zonder te zijn geabonneerd op Volk en Vaderland of op andere wijze aan de NSB te zijn gelieerd?

Dat men er in de loop van de oorlogsjaren, niet in de laatste plaats door de propaganda van Radio Oranje, anders over is gaan denken, neemt niet weg dat velen op 14 mei 1940 diep verontwaardigd waren en zich in de steek gelaten voelden. Heel wat manschappen van de marinekazerne te Amsterdam smeten die dag uit pure frustratie de wapens en munitie in het IJ.

In Den Haag is het voorgekomen dat men slalommend de straat over moest vanwege de her en der uit de ramen geworpen statieportretten van de ontkomen koningin. Nog steeds leven er ooggetuigen die dit kunnen bevestigen.

Zo staan er meer aanvechtbare uitspraken van Fasseur in het interview. Bijvoorbeeld het volgende: 'Wilhelmina heeft op een tamelijk vroeg moment in de oorlog, in oktober 1942, voor Radio Oranje heel nadrukkelijk gezegd hoe zij dacht over de deportatie van joden. Alleen, over de omvang van het drama wist ze niets.' Lees verder...